Voordat ik je hierin meeneem, wil ik je wijzen op drie relevante pijlers. Deze pijlers vormen belangrijke onderdelen van het framework. Ik wil dat je goed nadenkt over hoe je deze pijlers invoegt in jouw beleggingsplan. Iedere belegger is anders, dus ik kan niet bepalen waar voor jou de nadruk op ligt. Dit moet je voor jezelf bepalen. Ik bespreek de pijlers en laat zien waar bij mij de focus ligt. Aan de hand van deze pijlers ben ik tot het framework gekomen zoals ik dat in dit hoofdstuk presenteer. Ze stellen mij in staat om mijn winst te optimaliseren en hier heb ik mijn beleggingsbeleid omheen gebouwd. Ik raad je aan om voor jezelf een soortgelijk framework te maken dat past bij jouw doelen en wensen. Het staat je uiteraard vrij om mijn framework volledig of deels over te nemen. De pijlers binnen mijn framework zijn:
1. Hefbomen en marge
2. Spreiding
3. Vermogensgroei versus vermogensbescherming
Pijler 1: hefbomen en marge
Allereerst de instrumenten hefbomen en marge. Deze maken het mogelijk om in een hoger tempo rendement te maken. Ze hebben daarmee duidelijk het karakter van winstmaximalisatie. Maar let op. Ze kunnen weliswaar het rendement flink versnellen, maar ze kunnen ook je verliezen enorm uitvergroten. Een grote disclaimer vooraf is dus noodzakelijk voordat je aan de slag gaat met deze instrumenten. Alleen wanneer je de strategie uit dit boek, of welke strategie dan ook, onder de knie hebt – en echt alleen dan – mag je gebruikmaken van de instrumenten. Deze instrumenten brengen enorme risico’s met zich mee, boven op de normale risico’s van het beleggen. Zorg dus dat je de instrumenten gebruikt, en niet misbruikt. Loop geen onnodig risico en gebruik de instrumenten alleen wanneer je er vertrouwd genoeg mee bent.
Hefbomen
Hefbomen zijn instrumenten die jouw positie in een aandeel meer snelheid kunnen geven. Met een hefboom voeg je een multiplier, een extra factor toe aan je positie. Wanneer je een aandeel op de normale manier koopt, gaan de schommelingen in de koers met een factor één. Dit is standaard. Bij gebruik van een hefboom gaan de schommelingen van die positie net zo snel als de factor of multiplier die jij eraan hebt meegegeven. Je kunt bijvoorbeeld aandelen kopen met een multiplier van twee. Dat betekent dat schommelingen in de koers twee keer zo snel gaan voor jouw positie dan wanneer je ze op de standaard manier zou hebben gekocht. Je koopt nu twee keer zoveel aandelen voor hetzelfde geld. Althans, je legt hetzelfde bedrag in. Je leent in feite de andere helft van het geld van je broker. Brokers verdienen hier extra geld mee, dus ze bieden je graag de mogelijkheid. Sommige brokers maken het zelfs mogelijk om een hefboom van maar liefst vijftig of honderd te gebruiken. Het voordeel van hefbomen is dat je sneller winst maakt, net zo snel als de factor die je eraan meegeeft. Maar je kunt net zo snel geld verliezen. En let op, je kunt zelfs meer dan je initiële inleg verliezen. Met hefbomen leen je geld van je broker. Je broker wil dit geld natuurlijk terug. Wanneer je posities onder water komen te staan, worden ze automatisch door de broker gesloten om de lening terug te betalen. Dit noem je geliquideerd worden. In het ergste geval sta je in het rood en moet je extra geld aan je portefeuille toevoegen (bijstorten) om de broker terug te betalen. Wees daarom echt voorzichtig met een instrument als dit. Laat je niet verleiden door de gouden bergen die je worden voorgeschoteld of door de winsten die je wel eens voorbij ziet komen op het internet. Blijf voorzichtig en gebruik hefbomen met gepaste terughoudendheid.
Marge
Dan het tweede instrument, marge. Handelen met marge betekent dat je handelt met (extra) geleend geld. Het lijkt op een hefboom, maar het is net iets anders. Bij marge leent jouw broker geld aan jou waarmee jij extra posities kunt innemen door bijvoorbeeld extra aandelen te kopen. In tegenstelling tot hefbomen kun je dit geld vrijelijk besteden in verschillende posities. Waar je hefbomen per product of positie gebruikt, kun je het geleende margegeld uitsmeren over meerdere posities tegelijkertijd. Hiermee hoef je niet minimaal een multiplier van twee te gebruiken, maar kun je bijvoorbeeld ook anderhalf keer zoveel aandelen per positie kopen. Je bent iets vrijer in je vermogensallocatie. Afhankelijk van je voorkeuren en de voorwaarden van je broker kun je een bepaald percentage van je portefeuille bijlenen om extra posities mee in te nemen. Je broker kan bijvoorbeeld toestaan dat je vijftig procent van je portefeuille bij leent. Dit betekent dat wanneer jouw portefeuille tienduizend waard is, je nog vijfduizend kunt bijlenen om de waarde van je portefeuille tot een totaal van vijftienduizend te brengen. Effectief speel je dan met honderdvijftig procent van je vermogen. Met deze techniek kun je dus ineens anderhalf keer zo snel rendement behalen. Sommige brokers staan zelfs toe om honderd procent van je portefeuille bij te lenen om het totaal tot tweehonderd procent te brengen. Ik weet dat het heel verleidelijk is, maar ook hier zijn de risico’s enorm. Je kunt net als met hefbomen snel geld verliezen, ook meer dan je initieel hebt ingelegd.
Margin call
Met het lenen van extra geld neem je extra risico waar je broker zich tegen wil indekken. Dit doet hij via het geven van een margin call. Wanneer jouw saldo te laag is om de marktposities te dekken, stuurt je broker je een bericht met de mededeling dat je een margin call hebt ontvangen en dat je binnen een bepaalde periode je saldo moet rechttrekken. Dit betekent dat je een aantal posities moet verlaten door aandelen te verkopen of door extra geld op je beleggingsrekening te storten. Je krijgt hier doorgaans een aantal dagen de tijd voor. Trek je je saldo niet recht, dan gaat de broker automatisch over tot het verkopen van jouw posities. Hij neemt terug wat hem toekomt en wat overblijft is voor jou. Een margin call zou je in alle gevallen moeten voorkomen. Echter, soms maakt de markt zo’n onverwachte wending dat je de margin niet had kunnen vermijden. Raak dan niet in paniek. Probeer je margin call in ieder geval zo snel mogelijk op te lossen en gebruik deze als een waarschuwing. Je hebt waarschijnlijk iets te veel risico genomen en het is beter om je portefeuille op te schonen.
Hefbomen en marge gebruiken
Ik raad je zeker aan om de instrumenten hefbomen en marge te gebruiken, maar denk hier niet te licht over. Je belegt met andermans geld en dit moet je altijd terugbetalen. Test deze instrumenten eerst uit voordat je ermee aan de slag gaat. Probeer ze bovendien niet meteen maximaal uit. Zelf gebruik ik hefbomen wanneer ik actief in indices handel. Voor mijn aandelenportefeuille gebruik ik ze zelden tot nooit. Marge gebruik ik wel voor mijn portefeuille, maar alleen wanneer de markt of de trend het toelaat. Daarover verderop meer.
Pijler 2: spreiding
Het toevoegen van voldoende spreiding is essentieel voor een gezonde portefeuille. Het beperkt het risico op (grote) verliezen, omdat je het risico uitsmeert over meerdere posities. Het toevoegen van spreiding geldt voor zowel het aantal aandelen waarin je een positie hebt als de sectoren en het type aandelen waarin je belegt. Een overwogen positie in één sector of type aandeel ten opzichte van je totale portefeuille brengt een disproportioneel risico met zich mee. Op momenten waarop het deze sector of dit type aandeel voor de wind gaat, profiteer je daar natuurlijk volop van. Maar wanneer de markt zich tegen je begint te keren, komen de klappen op je portefeuille extra hard aan. Plaats daarom nooit al je eieren in hetzelfde mandje en leun niet te veel op één type aandeel of sector. Zorg juist voor een gezonde spreiding binnen je portefeuille om de risico’s van het beleggen te beperken. Het toevoegen van spreiding heeft het karakter van verliesminimalisatie.
Spreiding aanbrengen
Ik breng spreiding aan door mijn portefeuille op te splitsen in drie onderdelen. Je zult zo zien welke dat zijn. Elk onderdeel heeft zijn eigen doel en functie. Vanuit dat verschil in functie ontstaat op natuurlijke wijze een gezonde spreiding over verschillende sectoren en typen aandelen. Vervolgens zorg ik binnen elk onderdeel voor een evenredige spreiding van kapitaal over aandelenposities. Deze dubbele vorm van spreiding zorgt voor balans. Dat is wat er nodig is om op de lange termijn succesvol te zijn. De balans tussen enerzijds winst maken en anderzijds winst beschermen is de manier om vermogend te worden én te blijven. De volgende pijler sluit hier naadloos op aan.
Pijler 3: vermogensgroei versus vermogensbescherming
Ik heb het gehad over het principe van winstoptimalisatie en de drie onderdelen waarin ik mijn portefeuille heb opgedeeld. De laatste pijler is hier een belangrijke toevoeging op. Of eigenlijk is deze er om erop concrete wijze invulling aan te geven. Binnen portfoliomanagement onderscheid ik namelijk twee stromingen: aan de ene kant beleggen voor vermogensgroei en aan de andere kant beleggen voor vermogensbescherming. Beide zijn even belangrijk als het gaat om goed portfoliomanagement. Met Trendtrading maken we dan ook gebruik van beide stromingen. Dit is de essentie van winstoptimalisatie.
Ik zie dat veel beleggers hier helaas nog de mist in gaan. Ze zijn te veel gefocust op het verdienen van geld (vermogensgroei) terwijl de markt heeft aangetoond dat het verstandig is om regelmatig wat gas terug te nemen (vermogensbescherming). Er zijn momenten waarop je winst moet maken en er zijn momenten waarop je deze winst moet beschermen. Het uitgangspunt van een gezonde portefeuille is beleggen vanuit vermogensbescherming. Wanneer dit principe de fundering van je portefeuille is, kun je momenten kiezen waarop je meer risico toestaat om winst te maken. Wees niet bang om kansen te missen, want die fasen doen zich áltijd voor in de markt. Behoud van vermogen is cruciaal om op de lange termijn vermogend te worden en te blijven. Dit is een belangrijke verschuiving van mindset en voor mij was dit ook het laatste stukje in het oplossen van de puzzel om een portefeuille in te richten aan de hand van trends in de markt.
Cashflow: financieel onafhankelijk
De reden dat dit het laatste stukje is in het oplossen van de puzzel, is omdat het antwoord geeft op de vraag hoe je financieel onafhankelijk kunt worden met beleggen in aandelen. Dat is toch het doel waar de meeste beleggers naartoe werken. Financieel vrij zijn betekent dat je je geen zorgen meer hoeft te maken om geld. Natuurlijk kun je dat bereiken door een enorme hoeveelheid kapitaal te bezitten. Maar als je daarvan zou willen leven, ben je in feite op je kapitaal aan het interen. Je bent je vermogen aan het opeten. In mijn ogen is het beter om je vermogen te behouden en aan het werk te zetten om cashflow te genereren. Wanneer je weet hoeveel geld er iedere maand binnenkomt, weet je hoeveel je iedere maand kunt uitgeven zonder dat je inteert op je vermogen. Dat is de manier om vermogend te blijven en toch financieel vrij te zijn. Dit bereik je met aandelen door te beleggen in bedrijven die een consistent dividend uitkeren en waarvan de koers van het aandeel zijn waarde behoudt en op de lange termijn stabiel stijgt. Het ontvangen van dividend is een passieve manier van cashflow genereren. Ik werk er naartoe om het gedeelte van mijn portefeuille waarmee ik focus op het genereren van cashflow zo groot mogelijk te maken. Door een deel van mijn portefeuille deze doelstelling te geven en met de andere onderdelen te focussen op vermogensgroei, ben ik in staat om een hybride portefeuille op te bouwen en te beheren waarmee ik werk aan financiële vrijheid op de lange termijn.