Je weet nu hoe je op macrotrends in kunt spelen om winst te maken. Ook weet je wanneer het tijd is om te stoppen met risico nemen en je vermogen te beschermen. Het laatste onderdeel van dit boek gaat op dit tweede nog iets dieper in. Het gaat over twee onderwerpen waarmee je absoluut bekend moet zijn als je in de aandelenmarkt stapt. Zonder jezelf te beschermen tegen deze onvoorziene omstandigheden ben je vatbaar voor grote verliezen in je portefeuille. Ik heb het over crashes in de markt en zwarte zwanen. Niet weten wat ze zijn en dat ze kunnen gebeuren, is je begeven op glad ijs. Ze liggen namelijk altijd op de loer en kunnen je analyses en beleggingsplan flink in de war schoppen. Helemaal voorkomen kun je ze niet, dus daarom is het zaak dat je weet hoe je je ertegen kunt wapenen.

‍

‍Crashes

‍Alles kan gebeuren in de markt. Iedere dag gebeuren er dingen waarde markt op reageert. Veel dingen behoren tot de normale gang van zaken. Maar eens in de zoveel tijd gebeurt er iets zo onverwachts en negatiefs dat de markt ervan crasht. Beleggers raken in paniek en verkopen massaal hun aandelen uit angst voor grotere verliezen. En door die paniekverkopen raken beleggers nog meer in paniek waardoor ze nóg meer verkopen. Koersen zakken nog sneller en als in een vicieuze cirkel verliezen aandelen in korte tijd enorm veel van hun waarde.

‍

Een crash kan ontstaan door oneindig veel factoren, zelfs factoren waar je nog nooit over hebt nagedacht. De bekendere factoren zijn bijvoorbeeld natuurrampen, politieke impasses, plotselinge oorlogen, aanslagen, epidemieën of een grote cyberhack. Deze kunnen veel schade aanrichten aan economie en maatschappij. Uit angst voor het afremmen van de groei van de economie of van bedrijven verkopen slimme beleggers snel hun posities. Dit zet een domino-effect in gang, met alle negatieve gevolgen voor de aandelenmarkt van dien. Die paniek is exact de juiste brandstof die nodig is voor een verdere crash.

‍

Tot een crash behoort ook een flash crash, een bliksemsnelle crash in de markt die zich binnen seconden of minuten uitspeelt en herstelt. Hier hebben wij als middellange-termijnbeleggers niet veel mee te maken, maar het kan wel voor paniek op de beurs zorgen.

‍

‍Zwarte zwanen

‍In het verlengde van crashes liggen zwarte zwanen, een binnen de aandelenmarkt bekende term voor bepaalde crashes, bedacht door Nicholas Taleb. De term ‘zwarte zwaan’ wordt gebruikt voor gebeurtenissen die (bijna) niemand van tevoren heeft zien aankomen. Crashes willen nog wel eens ontstaan uit omstandigheden die al enige tijd bekend zijn en waar de markt pas later op reageert.

‍

Zwarte zwanen zijn abrupte evenementen die een enorme impact hebben op de wereld, en de economie en maatschappij schaden. Kenmerkend is dat ze achteraf toch logisch te verklaren zijn en dat iedereen ze had kunnen zien aankomen. Zwarte zwanen zijn doorgaans een katalysator voor een crash in de aandelenmarkt. Dit kan een ommekeer in de trend veroorzaken, maar dat hoeft niet per se. Het kan een tijdelijke grote correctie zijn binnen de primaire trend. In het verleden zijn er enkele zwarte zwanen geweest:

‍

• 2000: internetzeepbel
• 2001: 9/11• 2008: kredietcrisis
• 2009: Europese schuldencrisis
• 2011: kernramp Fukushima
• 2014: olieprijs crisis
• 2016: brexit
• 2020: COVID-19

‍

Waarschijnlijk ben je met de meeste wel bekend. En als je een blik op de grafiek werpt, dan zie je wat voor gevolgen deze zwarte zwanen hebben gehad op de aandelenmarkt, al heeft de ene meer impact gehad dan de andere. Genoeg reden om er rekening mee te houden.

‍

‍Jezelf wapenen tegen crashes en zwarte zwanen

‍Om je portefeuille te beschermen tegen grote verliezen tijdens een crash of zwarte zwaan is het dus van cruciaal belang dat wanneer je de aandelenmarkt betreedt, je uitgaat van het principe dat alles kan gebeuren. Het is gevaarlijk om de aandelenmarkt op te gaan zonder stil te staan bij alle mogelijke risico’s. Ik wil je er echt met klem op wijzen dat je de markt vanuit deze mindset benadert. Dat betekent dat je altijd in je achterhoofd moet houden dat de markt kán crashen, en dat je daartegen bewapend bent. Want het zijn juist de momenten waarop je het het minst verwacht dat de markt in een crash terechtkomt.

‍

En wanneer je het het minst verwacht, is net het moment waarop je extra veel risico hebt genomen. Daar wil ik je voor behoeden. Je volledig indekken tegen een crash is bijna onmogelijk, maar jezelf ertegen wapenen kan wel. Dit doe je door niet te veel risico te nemen, door spreiding toe te passen en door het inbouwen van veiligheden zoals het zetten van stoploss orders. Het zal alsnog regelmatig gebeuren dat je verliezen ervaart, maar je voorkomt hiermee dat je grotere delen van je portefeuille verliest. Dat is cruciaal wanneer je op de lange termijn vermogen wilt opbouwen en dit wilt behouden. Daar komen we in het laatste deel nog over te spreken. Nu is het eerst tijd om de juiste aandelen te vinden en er op de juiste momenten in en uit te stappen. We gaan aan de slag met de aandelenmarkt op microniveau.