De strategie is gericht op het handelen in aandelen. Het is daarom van essentieel belang dat je goed weet wat het begrip precies inhoudt en wat erbij komt kijken om erin te handelen. Daarom beginnen we bij het begin. Een aandeel is een stukje eigendom in een bedrijf. Elk aandeel representeert een deel van het totale aantal aandelen dat een bedrijf uit heeft staan. Dit is eenvoudig uit te drukken in een percentage.

Stel dat een bedrijf honderd aandelen heeft uitstaan en jij bezit daarvan één aandeel, dan heb je één procent van het bedrijf in eigendom en ben je voor datzelfde percentage eigenaar van het bedrijf. Als aandeelhouder ben je mede-eigenaar van het bedrijf en daarmee geniet je van dezelfde voordelen als een eigenaar. Ik neem je verderop mee in de voordelen voor een aandeelhouder. Maar eerst: waarom zouden bedrijven delen van hun eigendom ‘weggeven’.

‍

‍Kapitaalinjecties

‍De voordelen zijn niet alleen voor de aandeelhouders. Bedrijven hebben zelf ook genoeg redenen om delen van het eigendom weg te geven. En ze geven hun eigendom niet weg, ze verkopen het. Ze doen dat om kapitaal op te halen dat ze kunnen gebruiken voor de groei van het bedrijf. Ieder bedrijf heeft namelijk geld nodig om te starten of te groeien. Normaliter lenen mensen of bedrijven geld bij de bank, maar de bank is niet altijd bereid om (al het benodigde) kapitaal aan de onderneming uit te lenen. Een bedrijf moet dus op zoek naar andere manieren van financiering.

‍

De kapitaalmarkt – en meer in het bijzonder de aandelenmarkt – leent zich daar uitstekend voor. Bedrijven gaan naar de beurs om hun aandelen publiekelijk verhandelbaar te maken. Met het betreden van de kapitaal- en aandelenmarkt boren bedrijven een heel nieuwe afzetmarkt aan om kapitaal van investeerders op te halen. In aandelen geïnteresseerde investeerders kopen aandelen van het bedrijf om te profiteren van de resultaten. Nu komt het geld daarvan niet per se bij de bedrijven terecht, maar wat een bedrijf wel kan doen, is nieuwe aandelen uitgeven die ook weer door beleggers kunnen worden gekocht. Het geld van die verkopen komt wel bij het bedrijf terecht.

‍

Het uitgeven van (nieuwe) aandelen is een goede manier om aan (extra) financiering te komen en dat geld kan vervolgens worden geïnvesteerd in de groei van het bedrijf. Beleggers kopen de aandelen omdat zij geloven in de groei van het bedrijf en daarvan willen profiteren. Maar op welke manier profiteren zij van aandelen?

‍
De voordelen van aandelen‍

Je koopt natuurlijk niet zomaar aandelen. Er kleeft immers een risico aan het hebben van aandelen. Je koopt ze met het idee winst en rendement te maken. Als aandeelhouder komen jou dezelfde voordelen toe als de eigenaar van het bedrijf.

‍

Een bedrijfseigenaar profiteert van de groei van het bedrijf omdat het daarmee meer waard wordt. Hoe groter en waardevoller het bedrijf, hoe hoger de prijs bij de verkoop ervan. Daarnaast profiteert de bedrijfseigenaar van de winst die het bedrijf maakt. Hij keert op regelmatige basis een deel van de winst aan zichzelf uit om zichzelf te belonen voor de moeite die hij erin steekt. Hoe meer winst het bedrijf maakt, hoe meer geld de eigenaar aan zich-zelf kan uitkeren. Dit geldt voor eigenaren van kleine bedrijven, maar ook voor eigenaren van beursgenoteerde bedrijven. En om eigenaar te worden van een beursgenoteerd bedrijf hoef je slechts aandelen van dat bedrijf te kopen.

‍

Als aandeelhouder profiteer je op dezelfde manier van de resultaten als de eigenaar. Zoals je zag, kan dat op twee manieren: door middel van de groei van het bedrijf waardoor het meer waard wordt en door middel van uitkeringen van de winst. In aandelenbegrippen noem je dit profiteren van koerswinst en van dividend.

‍

‍Koerswinst

‍Allereerst de koerswinst. Het bedrijf wordt over het algemeen meer waard wanneer het groter wordt. De waarde van het bedrijf wordt gerepresenteerd door de waarde van de aandelen. Zou je honderd procent eigenaar van het bedrijf willen worden, dan moet je alle aandelen kopen, en die hebben een prijs. Ieder aandeel heeft een prijs die de waarde van het bedrijf vertegenwoordigt in relatie tot het totale aantal uitstaande aandelen.

‍

Stel dat de waarde van het bedrijf duizend is en het bedrijf honderd aandelen uit heeft staan. Dan is de waarde van één aandeel tien. Stel nu dat jij één aandeel bezit. Als het bedrijf groeit en het aantal aandelen blijft gelijk, dan zal de koers van het aandeelstijgen. Hoe groter het bedrijf, hoe hoger de prijs die anderen willen betalen om eigenaar te worden van een aandeel. Dat is wat de koers van de aandelen uiteindelijk zal doen stijgen. Stel dat andere investeerders zien dat het bedrijf is gegroeid en dat er uitzicht is op verdere groei, dan kunnen zij bereid zijn om bijvoorbeeld vijftien te betalen voor datzelfde aandeel. Door simpelweg te wachten en te profiteren van de groei van het bedrijf, is jouw investering dan met vijftig procent gestegen. Dit is een mooi rendement wanneer je besluit te verkopen. Op deze manier profiteer je als aandeelhouder dus van de groei van het bedrijf. Dit noem je rendement op koerswinst.

‍

‍Dividend

‍Naast het rendement op koerswinst komt jou als aandeelhouder nog een voordeel toe. Als aandeelhouder – en dus als mede-eigenaar van het bedrijf – heb je recht op een uitkering van een deel van de winst. Deze winstuitkering noem je dividend. Dividend is een regelmatige uitkering van de winst aan de aandeelhouder(s). Dit geldt voor private en voor publieke ondernemingen. Als aandeelhouder van een beursgenoteerd bedrijf komt jou ook het recht op dividend toe. Daarvoor is het wel van belang dat het bedrijf als beleid heeft om dividend uit te keren, want niet elk bedrijf doet dit. Om dividend uit te kunnen keren moet het bedrijf wel winst maken. Dat is niet voor ieder beursgenoteerd bedrijf een gegeven. En vervolgens moet het bedrijf ook nog bepaald hebben dat het überhaupt eendeel van de winst als dividend uitkeert. Bedrijven kunnen er bijvoor-beeld ook voor kiezen om alle winst te herinvesteren in de groei van het bedrijf. Daar zul je als aandeelhouder vrede mee moeten hebben.

‍

In de meeste gevallen profiteer je dan dubbel van het rendement op koerswinst. In hoofdstuk 5 ga ik dieper in op het dividend. Hier nog even over hoe je daar als aandeelhouder van profiteert. Laten we het vorige voorbeeld er nog eens bij pakken. Het bedrijf is nog steeds duizend waard en jij bezit één aandeel ter waarde van tien. Stel dat het bedrijf een dividend uitkeert ter hoogte van één per aandeel op jaarbasis en dat de koers over dat jaar gelijk blijft. Dat jaar maak je als aandeelhouder geen rendement op basis van koerswinst. Maar omdat het bedrijf een dividendvan één uitkeert over ieder aandeel, maak je alsnog rendement. Je kocht het aandeel voor tien en ontvangt nu één aan dividend. Dat betekent dat je een rendement van tien procent hebt gemaakt op basis van het dividend. Een welkome bonus wanneer je geen rendement hebt gemaakt op basis van koerswinst!

‍

Een kanttekening bij het dividend is wel dat er meer belasting overbetaald moet worden dan over rendement uit koerswinst. Het dividend wordt normaal gesproken als liquide middel uitgekeerd en toegevoegd aan je beleggingsrekening. Het kan meteen gebruikt worden om te herinvesteren of om opgenomen te worden.

‍

‍De beloning

‍Het rendement uit koerswinst en uit dividend zijn de twee manieren om geld te verdienen met aandelen. Investeren in aandelen levert jou als belegger dus voordelen op. De voordelen van het houden van aandelen zijn een beloning voor het risico dat jij loopt als gevolg van het houden van die aandelen. Als aandeelhouder loop je namelijk altijd het risico dat je investering minder waard wordt. Het rendement komt immers niet zonder prijs. Alles staat in een risico-beloningverhouding: hoe hoger het risico, hoe groter doorgaans de beloning (kan zijn).

‍

Dividend is een directe beloning vanuit het bedrijf; het uitkeren van dividend vermindert immers de cashpositie van het bedrijf. Rendement uitkoerswinst is een indirecte beloning. Het bedrijf gaat er netto niet op achteruit. Zo zie je dat er op verschillende manieren geprofiteerd kan worden van aandelen. Belangrijk om te weten is dat niet elk aandeel gelijk is of gelijke kenmerken heeft. Je zag bijvoorbeeld al dat niet elk bedrijf dividend uitkeert, of niet in even grote mate. En het is niet zo dat de koers van elk aandeel even hard stijgt of daalt. Elk aandeel heeft zijn eigen kenmerken en eigenschappen. Over het algemeen zijn de aandelen wel onder te verdelen in verschillende categorieën of typen.

‍

‍Verschillende typen aandelen

‍Elk aandeel is verschillend. Aandelen zijn afhankelijk van de prestaties, de structuur, de besluitvorming en het beleid van het betreffende bedrijf. Maar ondanks dat elk aandeel anders is, zijn er toch genoeg overeenkomsten te vinden tussen typen aandelen om ze in categorieën onder te verdelen. Aandelen kunnen bijvoorbeeld overeenkom-sten hebben vanwege de bedrijven die in dezelfde sector opereren of het karakter van het aandeel zelf. Het is belangrijk om deze categorieën en typen goed te kennen, omdat ze een onderdeel zijn van de strategie. Daar zul je aan het einde van dit boek achter komen. Ik heb aandelen onderverdeeld in de volgende categorieën:

‍

• Waardeaandelen
• Blue chipaandelen
• Dividendaandelen
• Defensieve aandelen
• Groeiaandelen
• Speculatieve aandelen
• Cyclische aandelen

‍

Dit zijn de aandelencategorieën die onder beleggers redelijk algemeen bekend zijn. Op basis van deze onderverdeling zou je zeggen dat iedere categorie op zichzelf staat en verschilt van de andere categorieën, maar ik zie dat anders. Er zit een zekere overlap tussen verschillende categorieën. Ik heb daarom de categorieën opgedeeld in hoofd- en subcategorieën. Dat ziet er als volgt uit.

‍

‍

De hoofdcategorieën staan bovenaan dikgedrukt. Dit zijn de waardeaandelen, de groeiaandelen en de cyclische aandelen. Onder de categorie waardeaandelen vallen de blue-chipaandelen, dividendaandelen en defensieve aandelen. Onder de categorie groeiaandelen vallen de speculatieve aandelen. Cyclische aandelen zijn een categorie op zichzelf. Deze onderverdeling maakt het onderscheid tussen de typen aandelen duidelijker. Bovendien praat het makkelijker als we hier later mee aan de slag gaan. Bij het bouwen en beheren van een portefeuille dien je rekening te houden met spreiding tussen de verschillende typen aandelen. Ik zal de categorieën een voor een langslopen, uitleggen wat de unieke kenmerken zijn en waarom ze tot die bepaalde categorie behoren.‍

‍

Waardeaandelen (value stocks)‍

Onder de hoofdcategorie waardeaandelen vallen de meeste typen. De categorie heeft deze naam omdat ze bestaat uit aandelen die waarde toevoegen aan je portefeuille. Dat doen uiteindelijk alle typen aandelen, maar deze doen dat doorgaans ongeacht marktomstandigheden. De waarde die wordt toegevoegd, is zowel op basis van koerswinst als op basis van dividend. Waardeaandelen voegen op beide manieren waarde toe aan je portefeuille, in tegenstelling tot groei- en speculatieve aandelen. Waardeaandelen zijn over het algemeen de veiligere en minder risicovolle categorie van de drie. Hierbij moet je denken aan aandelen die over de lange termijn een stabiele koerswinst laten zien en ook dividend uitkeren. Er kunnen in de koers correcties voorkomen, maar over de lange termijn zal de koers (altijd) stijgen. Bij een goed waardeaandeel stijgt idealiter het dividend in verhouding mee met de stijging van de koers. Waardeaandelen zijn doorgaans de aandelen waar beleggers naar grijpen op het moment dat het economisch wat minder gaat of het sentiment verslechtert. Binnen de waardeaandelen is onderscheid te maken tussen de blue-chipaandelen, dividendaandelen en defensieve aandelen.

‍

‍Blue-chipaandelen (blue chip stocks)‍

De blue-chipaandelen komen in de praktijk het dichtst bij de uitleg van waardeaandelen zoals ik die zojuist heb gegeven. Blue-chipaandelen zijn de aandelen van grote multinationals die een enorme omzet en winst genereren en al jaren of decennia op de beurs aanwezig zijn. Denk hierbij aan bedrijven als Microsoft, Mastercard en IBM. Het kenmerk van dit type aandeel is dat de koers op de lange termijn consequent stijgt, soms zelfs exponentieel. Daarnaast keren bedrijven met dit type aandeel doorgaans een dividend uit tegen een jaarlijkse yield (zie hoofdstuk 5) van nul tot drie procent. Aandelen binnen deze categorie voegen waarde toe door middel van koerswinst en in iets mindere mate dividend. Blue-chipaandelen zijn aandelen om lange tijd in je portefeuille te houden, net zo lang als het bedrijf bestaansrecht heeft. Dit zijn bovendien aandelen die je op regelmatige basis kunt bijkopen. Ze blijven, mits het bedrijf blijft bestaan, op de lange termijn waarde toevoegen aan je portefeuille.

‍

‍Dividendaandelen (dividend stocks)

‍Dan de dividendaandelen. Dit zijn, zoals de naam al doet vermoeden, aandelen van bedrijven die zich voornamelijk richten op het uitkeren van een consistent en hoog dividend. Bij bedrijven met dividendaandelen kun je denken aan AT&T, Philips en KPN. De koers van deze aan-delen stijgt over het algemeen niet zo snel als die van andere aandelen, afhankelijk van hoeveel dividend het bedrijf jaarlijks uitkeert. Hoe meer het bedrijf aan dividend uitkeert, hoe minder winst er overblijft om in de groei van het bedrijf te investeren. Dat remt de groei en het rendement op basis van koerswinst. De hoogte van het dividend wordt doorgaans berekend in het dividendpercentage (yield, zie hoofdstuk5). Bij dit soort aandelen is de gemiddelde jaarlijkse yield drie tot tien procent. Hoe hoger de yield, hoe meer dividend je ontvangt ten opzichte van de koers. Maar hoe meer dividend je ontvangt, hoe minder snel de koers stijgt. Deze aandelen voegen voornamelijk waarde toe aan je portefeuille door het dividend. Het rendement op basis van koerswinst op zulke aandelen is niet heel indrukwekkend. Het voordeel is wel dat de koers ook weinig daalt wanneer het minder gaat met de markt. Beleggers kopen in slechte marktomstandigheden zelfs meervan dit type aandelen, waar de koers dan juist van profiteert. Net als het volgende type aandeel zijn dit de aandelen die het best presteren in een neerwaartse trend.

‍

‍Defensieve aandelen (defensive stocks)

‍De defensieve aandelen zijn het laatste type van deze categorie. Dit zijn doorgaans de saaiste aandelen van de drie. Bedrijven met deze categorie aandelen zijn bijvoorbeeld Ahold, Bayer en Unilever. Het feit dat ze defensief zijn, zegt al dat er weinig spannends gebeurt. De koersvan deze aandelen stijgt over de lange termijn niet of nauwelijks. En ook is het dividend op deze aandelen doorgaans minder royaal dan bij dividendaandelen. Waarom zouden beleggers dan überhaupt in deze aandelen investeren? En waarom verdienen deze aandelen een aparte categorie? Dat komt doordat ze op een speciale manier waarde toevoegen aan je portefeuille. Dus niet door je te voorzien van rendement, maar door te voorkomen dat je (meer) vermogen verliest. Aandelen in deze categorie hebben bij uitstek een vermogensbeschermend karakter. Ze zijn een toevluchtsoord wanneer de onzekerheid in de markt toeneemt. Bovendien hebben investeerders die grote sommen kapitaal beheren altijd wel een deel geïnvesteerd in dergelijke aandelen. Denk bijvoorbeeld aan een grote verzekeraar die maar een beperkt risico wil lopen op vermogensvermindering. Defensieve aandelen dienen ter bescherming van het vermogen en als afdekking tegen inflatierisico. Ook kunnen deze defensieve aandelen dienen als onderpand om posities met marge of hefbomen (hoofdstuk 8) te openen nu veel brokers aandelen van dit type in de laagste risicoschaal plaatsen. Defensieve aandelen verdienen om deze redenen een plek binnen de categorie waardeaandelen.

‍

‍Groeiaandelen (growth stocks)

‍Dan zijn we nu aangekomen bij de groeiaandelen. Dit zijn de aandelen waar beleggers meer rendement uit koerswinst in vinden. Dit soort aandelen behoort toe aan bedrijven die vooral gericht zijn op groeien niet zozeer op het uitkeren van dividend; vandaar de naam van dit type aandeel. Denk bij dit soort bedrijven aan Just Eat TakeAway, Uber en Shopify. Deze bedrijven willen zo snel mogelijk hun marktaandeel vergroten, de omzet verhogen, nieuwe werknemers aannemen en uitbreiden naar andere landen. Een snelgroeiend bedrijf is populair onderbeleggers, omdat de koersen van de aandelen vaak even snel stijgen als het bedrijf groeit, en soms zelfs nog sneller. Groeiaandelen kunnen zo hard stijgen omdat deze bedrijven vaak geen dividend uitkeren. Alle winst die het bedrijf maakt, vloeit direct weer terug in het bedrijf om de groei te versnellen. Beleggers nemen de afwezigheid van dividend op de koop toe, omdat zij weten dat de snelle groei van het bedrijf kan betekenen dat de koers van het aandeel enorm kan stijgen. Die koers kan in sommige gevallen in een jaar wel verdrie- of verviervoudigen. Voor dit type aandeel is het minder relevant dat het bedrijf al winst maakt. De verwachting dat het bedrijf in de toekomst veel winst zal maken, een nieuwe marktleider kan worden of iets baanbrekends op de markt brengt, is voor veel beleggers doorslaggevend, en het feit dat het bedrijf (nog) geen winst maakt, vinden ze niet zo belangrijk. Groeiaandelen zijn oververtegenwoordigd in de techsector en zijn te herkennen aan grote koersschommelingen in de grafiek. De bedrijven hebben over het algemeen nog een lage marktkapitalisatie, wat maakt dat de koers erg volatiel kan zijn. Groeiaandelen kunnen je enorme koerswinstrendementen opleveren, maar er is een duidelijk risico om in dit type aandeel te investeren.

‍

‍Speculatieve aandelen (speculative stocks)

‍Speculatieve aandelen zijn een agressievere en risicovollere vorm van groeiaandelen. Bedrijven met speculatieve aandelen behoren minder tot de gevestigde orde dan bedrijven met groeiaandelen. Ze maken doorgaans nog lang geen winst en soms zelfs niet eens omzet. Vaak zijn deze bedrijven techstart-ups of farmaceuten en is de koers van de aandelen nog vrij laag. De bedrijven hebben een lage marktkapitalisatie en een laag aandelenvolume. Dat lage volume betekent wel dat wanneer de koers eenmaal stijgt, het heel hard kan gaan. Dit soort bedrijven keert nooit dividend uit. Beleggers hopen met speculatieve aandelen hun investering in korte tijd te verdubbelen of te verdriedubbelen. Ze speculeren echt op een flink rendement. Handelen in deze aandelen is extreem risicovol. Veel bedrijven met speculatieve aandelen gaan op termijn failliet of moeten zodanig veel nieuwe aandelen uitgeven om kapitaal op te halen om het bedrijf draaiende te houden waardoor de posities van aandeelhouders verwateren. Het totale aantal aandelen stijgt daarmee en door de enorme toename van het aanbod daalt de koers. Dat is een extra risico voor dit type aandeel. Alles bij elkaar is investeren in deze aandelen uitermate risicovol. Ik investeer met deze strategie slechts op uitzonderlijke momenten in dit type aandelen, alleen wanneer de trend in de markt het toelaat.

‍

‍Cyclische aandelen (cyclical stocks)‍

Ten slotte zijn er nog de cyclische aandelen. Deze zijn sterk afhankelijk van de staat van de economie en de conjunctuur. Bedrijven met cyclische aandelen reageren heftig op macro-economische ontwikkelingen en worden geraakt door veranderende inflatie, rentes of grondstofprijzen. Zij bevinden zich doorgaans in de bankensector, de energie- of grondstofsector of een andere sector die sterk reageert op conjunctuurverschuivingen. ArcelorMittal, Shell en ING zijn bedrijven die pas-sen binnen deze categorie. De koers van dit type aandelen volgt de conjunctuurgolf vrij goed (zie hoofdstuk 3). Wanneer het economisch voor de wind gaat, profiteren ze daar volop van. Gaat het slechter met de economie, dan vangen ze rake klappen en kunnen ze soms tot wel de helft van hun waarde verliezen. Bedrijven met cyclische aandelen keren over het algemeen dividend uit tegen een gemiddelde yield.

‍

‍ETF's

‍Dit waren de verschillende typen aandelen opgedeeld in categorieën. Onthoud deze categorieën goed, want ze komen in het vervolg van het boek en in de strategie terug. Een laatste categorie die ik met je wil delen, zijn de ETF’s. In deze strategie doe ik weliswaar niets met ETF’s, maar ik vind het toch waardevol om er even bij stil te staan omdat ik weet dat veel beleggers hier posities in hebben of nemen. Als je erachter komt dat deze strategie of beleggen in individuele aandelen niets voor jou is, dan is investeren in ETF’s een goed alternatief.

‍

ETF staat voor Exchange Traded Fund. Een ETF is een fonds waarvan je participaties kunt kopen en verkopen. Die participaties zijn als het ware de aandelen van de ETF. De ETF bestaat uit een mandje van aandelen of investeringsobjecten. De beheerder van het fonds kiest deze objecten uit en jij kunt als investeerder kiezen of je in die betreffende combinatie van objecten wilt investeren. ETF’s hebben doorgaans een thema of onderwerp waarop de objecten worden geselecteerd. Hierbij kun je denken aan een vastgoedfonds, een fonds voor duurzame energie, een techfonds of een dividendfonds. De ETF bestaat uit objecten die binnen dat thema vallen. Een vastgoedfonds bestaat bijvoorbeeld uit vastgoedpanden en aandelen van vastgoedbedrijven. Een techfonds kan bestaan uit aandelen van start-ups en van de grote techbedrijven. Alle combinaties zijn mogelijk en er is dan ook een ruim aanbod aan ETF’s waarin je kunt investeren. Het vermogen van een ETF is dus verspreid over meerdere investeringsobjecten. Het fonds heeft deze objecten verzameld en samengevoegd tot één investeringsobject.

‍

Door te investeren in de ETF hoef je niet alle individuele objecten zelf te kopen, maar kun je via het fonds meeliften op alle objecten binnen dat fonds tegelijkertijd. ETF’s maken het gemakkelijk om spreiding toe te passen binnen je portefeuille zonder zelf te hoeven spreiden over verschillende objecten. Dit geldt ook voor het spreiden van je risico. Op de website van het fonds kun je zien uit welke onderdelen de betreffende ETF bestaat en hoe de verdeling en de spreiding over de verschillende objecten zijn. Zoals gezegd maak ik in deze strategie geen gebruik van ETF’s, maar ze vormen wel een mooi bruggetje naar het volgende onderwerp: de aandelenmarkt in het algemeen.