Nu het concept van de algemene markt duidelijk is, is het tijd om te kijken naar de trends binnen deze algemene markt. Deze trends op technisch macroniveau bepalen voor een groot deel wat de koersen van individuele aandelen doen. Zoals gezegd wordt een opwaartse trend in de algemene markt een bullmarkt genoemd en een neerwaartse trend een bearmarkt. Dit zijn de trends waarop wij als trendtraders meeliften.

‍

In een bullmarkt stijgen de meeste aandelen. In een bearmarkt dalen de meeste aandelen. En ik zeg bewust ‘de meeste’, omdat er altijd aandelen zijn die tegen de trend in bewegen. Dit verschilt per tijdsbestek binnen de lange-termijntrend. Je kunt er over het algemeen van uitgaan dat 75 procent van de aandelen met de trend meebeweegt. Datzelfde percentage is dus ook jouw kans dat je het goed hebt wanneer je een positie inneemt in dezelfde richting als de trend. In een bullmarkt koop je overwegend aandelen en in een bearmarkt verkoop je ze voornamelijk. In figuur 4.8 zijn de bull- en de bearmarkt vereenvoudigd weergegeven.

‍

‍

De bullmarkt

‍De bullmarkt is de opwaartse trend in de algemene markt. De trend op hoog niveau bepaalt de trend op laag niveau. Dus wanneer de algemene markt in een bullmarkt zit, zullen de meeste aandelen stijgen.Aandelen profiteren van het positieve sentiment in de markt. En daar kunnen wij als beleggers ook weer van profiteren. In een bullmarkt koop je vooral aandelen en zit je in longposities zolang de opwaartse trend aanwezig is. Binnen de trend kun je natuurlijk wel van aandelen veranderen, zolang je maar in dezelfde richting als de macrotrend blijft traden. Afhankelijk van het sentiment en de veranderingen daarin raad ik dat ook aan. Hoe je daaraan concreet invulling geeft, vind je in het laatste hoofdstuk.

‍

De gemiddelde bullmarkt houdt zo’n twee tot vier jaar aan, maar er zijn ook bullmarkten geweest die zelfs tien jaar hebben geduurd. Het is van tevoren nooit te zeggen hoelang een bullmarkt duurt, omdat het afhankelijk is van enorm veel factoren. Binnen de bullmarkt zijn er bovendien fasen waarin de markt sneller en minder snel stijgt. Hier kun je slim gebruik van maken door extra risico te nemen wanneer de kans zich voordoet en zo je winst te maximaliseren en weer risico af te nemen op het moment dat het tempo van de stijging afneemt.

‍

‍De bearmarkt

‍Anders dan in een bullmarkt ga je in een bearmarkt voornamelijk shorten verkoop je aandelen. Je zorgt er in ieder geval voor dat je zo min mogelijk risicovolle posities hebt. In een bearmarkt dalen namelijk de meeste aandelen. Bedrijven moeten wel van heel goeden huizen komen willen ze de verkoopdruk van een bearmarkt doorstaan. Afhankelijk van waar je je bevindt in een bearmarkt, presteren bepaalde sectoren en typen aandelen wel beter dan andere. Door zo veel mogelijk belegd te blijven in die sectoren en typen aandelen minimaliseer je je verlies.

‍

De meeste beleggers verliezen normaliter een groot deel van hun portefeuille tijdens een bearmarkt als ze niet op tijd hun portefeuille herwaarderen. Dat wil ik jou helpen voorkomen. Zelf liep ik hier namelijk ook altijd tegenaan. Vandaar dat ik de strategie heb ontwikkeld en dit boek heb geschreven. Officieel spreek je van een bearmarkt wanneer een leidende index twintig procent of meer is gedaald. Vaak dalen indices nog meer tijdens een bearmarkt. Een bearmarkt is in feite een lange-termijncorrectie in de algemene markt waarin aandelen een groot deel van hun waarde verliezen. Een bearmarkt duurt over het algemeen wat korter dan een bullmarkt, doorgaans zo’n drie tot twaalf maanden. Maar een heftige bearmarkt kan wel drie jaar aanhouden. In een bearmarkt daalt de koers vrij snel en scherp, terwijl deze in een bullmarkt wat geleidelijker stijgt. De koers is in een bullmarkt vaak wat glooiender en in een bearmarkt wat steiler. Dit maakt dat verliezen tijdens een bearmarkt hard aan kunnen komen en het lang duurt voordat jouw posities hiervan herstellen.

‍

‍Secundaire trends

‍Aan het begin van het hoofdstuk heb je gezien hoe een technische trend eruitziet. De koers is nooit vloeiend, maar beweegt altijd in fractals van highs en lows. Dat geldt zowel voor individuele aandelen als voor indices, en dus ook voor de algemene markt. Later in dit hoofdstuk zul je zien hoe je hier meer op kunt inspelen en beter gebruik van kunt maken. Maar voordat we daar zijn, is het belangrijk te weten dat er binnen de bull- en de bearmarkt een tussentijdse trend in tegengestelde richting kan zijn. Er is dan sprake van een middellange-termijntrend binnen de primaire trend. Dit zijn secundaire trends.

‍

Secundaire trends duren net iets langer dan gewone correcties of rally’s, maar omdat ze de primaire trend niet omkeren en geen nieuwe trend inzetten, zijn het secundaire trends binnen de primaire trends. Het is belangrijk om een secundaire van een primaire trend te onderscheiden omdat het bij een volledige trendommekeer nodig is om je portefeuille te herwaarderen en posities in te ruilen. Als je weet dat je te maken hebt met een secundaire trend binnen een primaire trend, ben je minder genoodzaakt om je portefeuille rigoureus aan te passen.

‍

Een trendommekeer in een primaire trend gaat vaak gepaard met veranderingen in de trend van de economie en heeft verstrekkende gevolgen. De secundaire trend begint over het algemeen als gevolg van een bepaalde prijsactie in de grafiek of één macro-economisch evenement of een macro-economische gebeurtenis. De secundaire trend is doorgaans met een aantal maanden voorbij, terwijl de primaire wel jaren kan aanhouden. Desalniettemin kan het, als je wat actiever je portefeuille beheert, verstandig zijn om op secundaire trends in te spelen. Inspelen op een dergelijke middellange-termijntrend levert net wat extra winstoptimalisatie op die je als lange-termijnbelegger niet zou hebben gehad.

‍

‍Sentimentverschuivingen binnen de trend

‍Binnen een bull- of bearmarkt zijn er vaak sentimentverschuivingen waarbij het ene moment de ene categorie aandelen goed presteert en het andere moment een andere categorie. Zo zijn er bijvoorbeeld fasen waarin groeiaandelen het hardst stijgen en waarin de waardeaandelen wat achterblijven. In het extreme geval komt de aandelenmarkt zelfs in een superbullmarkt terecht.

‍

De superbullmarkt is wat ik noem een fase waarin er op macroniveau voor de aandelenmarkt geen vuiltje aan de lucht is en alle signalen voor een stijging op groen staan. Dit is doorgaans de herstelfase in de economie, gecombineerd met een enorm krachtige rally in de algemene markt met andere macrosignalen die op een stijging wijzen. Aandelen zullen bijna iedere dag enorme percentages winst boeken, en dit zullen ze blijven doen zolang het sentiment goed is en het momentum aanhoudt. Maar begint de klad er enigszins in te komen en ontstaat er meer onzekerheid in de markt, dan zul je zien dat de stijging snel voorbij is. Beleggers nemen winsten en bereiden zich voor om hun portefeuille weer te herwaarderen. Zo zullen groeiaandelen sneller worden verkocht en momentum verliezen en zijn het de waardeaandelen die weer populairder worden.

‍

En zoals er een superbullmarkt kan zijn, geldt dat ook voor een superbearmarkt. Dan staan alle signalen op rood en lijkt niets voor de markt mee te zitten. Op die momenten kun je maar beter zo defensief mogelijk belegd zijn, of in ieder geval zo min mogelijk nieuwe posities innemen totdat het weer een beetje opklaart.

‍

‍De cruciale momenten

‍Zulke veranderingen van sentiment kunnen voorkomen binnen één enkele primaire trend. Je kunt hierop inspelen om je winst op de korte termijn te optimaliseren. Dit vergt wel een semi-actieve benadering ten aanzien van je portefeuille. Maar als je wat passiever wilt beleggen, hoef je je hier niet druk om te maken. Blijf in dat geval bij de grotere trends op macroniveau en houd goed in de gaten wanneer deze aan het omkeren zijn. Dat moment is voor trendtraders enorm belangrijk. Dit is namelijk het cruciale punt om je portefeuille te herwaarderen.

‍

De ommekeer van bullmarkt naar bearmarkt betekent dat je risico moet afnemen en posities moet sluiten of shortposities kunt openen. En bij een ommekeer van bearmarkt naar bullmarkt worden de eventuele shortposities gesloten en nieuwe longposities geopend. Op tijd en op de juiste manier inspelen op die omkeerpunten is de beste manier om je winst te optimaliseren. In het laatste hoofdstuk laat ik zien hoe ik mijn portefeuille tijdens deze punten herwaardeer. Maar hoe weet je nou dat de markt met een ommekeer bezig is? Daar gaan we nu naar kijken.